Szacowany czas czytania: 7-8 minut
Kluczowe wnioski:
Spis treści:
Formularz GUS PNT-01 za 2024 rok to nic innego jak roczne podsumowanie statystyczne dotyczące prac badawczo-rozwojowych (B+R), które firmy i instytucje prowadziły w Polsce przez cały 2024 rok. Chodzi o to, by zebrać w jednym miejscu kompletne informacje, które pozwolą zobaczyć, jak wygląda nasz krajowy potencjał w nauce i badaniach oraz jak radzimy sobie z innowacjami. Główny Urząd Statystyczny (GUS) zbiera te dane, trzymając się przy tym międzynarodowych standardów, w tym tych z popularnego Podręcznika Frascati 2015, używanego w krajach OECD i całej Unii Europejskiej. W efekcie ten raport staje się fundamentem przy podejmowaniu decyzji o kierunkach polskiej polityki naukowej i technologicznej.
Kto musi wypełnić i złożyć PNT-01 za 2024? Obowiązek ten spoczywa na całkiem sporej grupie podmiotów, które w Polsce zajmują się badaniami i rozwojem. Głównie chodzi o:
Jest to wymóg zapisany w prawie i obejmuje każdą jednostkę, która faktycznie prowadziła działalność B+R w minionym roku.
W formularzu PNT-01 trzeba podać sporo szczegółowych informacji o tym, jak wyglądały prowadzone prace badawczo-rozwojowe. Główne obszary, o które pyta GUS, to wydatki na B+R, ludzie zaangażowani w te prace oraz sprzęt badawczy, z którego korzystano.
Tutaj wpisujemy wszystkie pieniądze wydane na działalność B+R w 2024 roku. Chodzi zarówno o wydatki wewnętrzne (jak pensje zespołu B+R, zakup materiałów czy amortyzacja sprzętu), jak i te zewnętrzne (na przykład kupno usług badawczych od kogoś innego albo opłaty licencyjne powiązane z B+R). Ważne, by dokładnie podzielić te koszty według rodzaju i tego, skąd pochodziły pieniądze.
Trzeba też podać, ile osób pracowało przy B+R. Te informacje należy podzielić na konkretne grupy: badaczy, techników i personel pomocniczy. Dodatkowo, trzeba określić, ile czasu poświęcili oni na prace B+R, przeliczając to na tzw. ekwiwalenty pełnego czasu pracy (EPC). Ważne są też informacje o wykształceniu całego zespołu B+R.
Trzeba też opisać posiadaną i używaną aparaturę naukowo-badawczą. W tej części podaje się na przykład wartość początkową i aktualną sprzętu, kiedy został kupiony lub zrobiony oraz jak intensywnie był wykorzystywany w pracach B+R. Chodzi o to, by GUS wiedział, jakim zapleczem technicznym dysponują badacze.
Czas na złożenie sprawozdania PNT-01 za prace badawczo-rozwojowe w 2024 roku mija 31 marca 2025 roku. Formularz składa się tylko elektronicznie, przez specjalną platformę Głównego Urzędu Statystycznego.
Najprościej złożyć sprawozdanie przez Portal Sprawozdawczy GUS. Trzeba się tam zalogować na swoje konto i wypełnić elektroniczny formularz PNT-01. Dobrą wiadomością jest, że system sam sprawdza wpisywane dane, co pomaga wyłapać ewentualne błędy. Kiedy wszystko jest gotowe i zatwierdzone, sprawozdanie trafia oficjalnie do GUS.
Co więcej, jeśli firma lub instytucja dostaje pieniądze z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, musi też wysłać kopię wypełnionego PNT-01 w specjalnym formacie XML prosto do NCBR. Taki plik XML zwykle można wygenerować w Portalu Sprawozdawczym GUS, gdy już skończymy wypełniać formularz. To ważne, by potwierdzić przed NCBR, że dopełniło się obowiązku sprawozdawczego.
Obowiązek składania PNT-01 ma swoje źródło w przepisach, zarówno polskich, jak i unijnych. W Polsce kluczowy jest art. 30 ustawy o statystyce publicznej (tej z 29 czerwca 1995 r., aktualny tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 773). To właśnie ta ustawa mówi, że wyznaczone podmioty muszą przekazywać dane statystyczne.
Co więcej, sam zakres danych i sposób ich zbierania są dopasowane do wymogów unijnych, zwłaszcza do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 995/2012 dotyczącego statystyk nauki i technologii. Dzięki temu zebrane informacje można łatwo porównywać z danymi z innych krajów.
Dane zbierane w formularzu PNT-01 są naprawdę ważne dla polskiej gospodarki i nauki. Do czego konkretnie służą?
Jeśli wszyscy wypełnią sprawozdanie na czas i zgodnie z prawdą, pomaga to stworzyć rzetelny obraz tego, jak wygląda polski sektor badań i rozwoju.
Jeśli ktoś nie złoży sprawozdania do GUS na czas albo poda w nim nieprawdziwe informacje, może to mieć nieprzyjemne konsekwencje, zarówno prawne, jak i finansowe. Ustawa o statystyce publicznej mówi jasno: za brak sprawozdania lub nierzetelne dane grozi kara grzywny, która może wynieść nawet do 5000 zł.
Gdy ktoś notorycznie unika złożenia formularza albo celowo wprowadza w błąd, może się to skończyć nawet postępowaniem karnym. A jeśli firma czy instytucja korzysta z publicznych pieniędzy na B+R, takie zaniedbania mogą oznaczać kłopoty z rozliczeniem dotacji albo nawet wstrzymanie dalszego finansowania.
Żeby wypełnianie sprawozdania PNT-01 poszło gładko i bez pomyłek, warto trzymać się kilku wskazówek. Przede wszystkim, kluczowa jest spójność danych: to, co wpiszecie w PNT-01, musi zgadzać się z waszą dokumentacją finansowo-księgową, a czasem też z innymi sprawozdaniami dla GUS (jak na przykład PNT-02 o innowacjach). Poza tym, naprawdę warto korzystać z elektronicznego formularza w Portalu Sprawozdawczym GUS – często sam podpowiada dane z zeszłego roku i ma wbudowane sprawdzanie błędów. Zanim zaczniecie wypełniać, przeczytajcie dokładnie oficjalne objaśnienia do formularza – to pomoże uniknąć nieporozumień i pomyłek w interpretacji.
Kiedy mija termin złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024 rok?
Termin złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024 rok mija 31 marca 2025 roku.
Kto ma obowiązek złożyć formularz PNT-01?
Obowiązek ten spoczywa na firmach, uczelniach i instytucjach prowadzących działalność B+R.
Jakie konsekwencje grożą za niezłożenie sprawozdania?
Za brak sprawozdania lub podanie nierzetelnych danych grozi kara grzywny do 5000 zł.
Gdzie należy złożyć sprawozdanie PNT-01?
Sprawozdanie należy złożyć elektronicznie przez Portal Sprawozdawczy GUS.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o statystyce publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 773)
PAMIĘTAJ! Gdy wypełnisz formularz - przeczytaj go uważnie w wersji ostatecznej lub skonsultuj się ze specjalistą! Udostępnione przez nas wzory druków, formularzy, pism, deklaracji lub umów należy zawsze właściwie przetworzyć, uzupełnić lub dopasować do swojej sytuacji.
Pamiętaj, że podpisując dokument kształtujesz nim swoje prawa lub obowiązki, zatem zachowaj należytą uwagę przy zmianach i jego wypełnianiu. Ze względu na niepowtarzalność każdej czynności, samodzielnie lub na podstawie opinii specjalisty musisz ocenić, czy wykorzystany formularz zastał zastosowany przez Ciebie odpowiednio do stanu faktycznego, prawnego lub zamierzonego celu.
Dołącz do programu resellerskiego i zostań specjalistą od przyjaznych formularzy, e-deklaracji i e-administracji, ponieważ fillup to formalności wypełnione.